Cod Ymddygiad ar gyfer Adar y Môr
Cod Ymddygiad ar gyfer Adar y Môr
Mae mis Mawrth i fis Gorffennaf yn amser arbennig o sensitif, wrth i adar ddod i’r lan i nythu. Mae safleoedd sensitif yn cynnwys clogwyni serth a chilfachau. Mae gan arfordir Sir Benfro ac ynysoedd ar y môr boblogaethau o adar y môr o bwysigrwydd cenedlaethol a rhyngwladol.
God Ymddygiad Morol Sir Benfro ar gyfer Adar y Môr
Cynlluniwch deithiau’n ofalus ac mewn perthynas â chyfyngiadau mynediad penodol i safle y cytunwyd arnynt. Maent yn eu lle i warchod bywyd gwyllt ar gyfer cenedlaethau’r dyfodol.
Arsylwch ymatebion adar o bell. Byddwch yn ymwybodol ar 100m a chadwch o leiaf 50m* oddi wrth adar y môr.
*Mae’r pellter y mae bywyd gwyllt y môr yn dangos arwyddion o gynnwrf yn amrywio’n aruthrol, yn dibynnu ar y lleoliad, y math o ddull gweithredu, a yw’r anifeiliaid wedi arfer cael eu gwylio ac a oes ganddynt rai bach gyda nhw. Byddwch yn ymatebol i’w hymddygiad.
Mae carfilod (gwylogod, llursod) yn deor wyau ar eu traed. Os ydyn nhw’n hedfan oddi ar silffoedd clogwyni mewn panig mae eu hwyau’n cael eu dadleoli a’u dinistrio.
Ar ddŵr agored efallai y byddwch yn dod ar draws llu o adar y môr. Osgowch darfu ar adar sy’n rafftio gan y gallant ailgyfogi bwyd sydd wedi’i fwriadu ar gyfer eu cywion / hedfan yn ystod amser gorffwys gwerthfawr.
Arwyddion o Aflonyddwch: Adar y Môr
ymestyn y gwddf, pen yn troi, pen yn siglo, a fflapio adenydd yn y fan a’r lle. Peidiwch â bwrw ymlaen os byddwch yn sylwi ar hyn gan y byddwch yn gwneud iddynt hedfan.
* Mae’r pellter y mae bywyd gwyllt morol yn dangos arwyddion o gynnwrf yn amrywio’n aruthrol, yn dibynnu ar y lleoliad, y math o ddull gweithredu, a yw’r anifeiliaid wedi arfer cael eu gwylio ac a oes ganddynt gywion gyda nhw. Byddwch yn ymatebol i’w hymddygiad .
Ceisiadau Ymddygiad Ychwanegol
✅
Cynllunio ymlaen llaw
Cadwch lygad am fywyd gwyllt: ceisiwch osgoi ardaloedd sensitif, crynodiadau mawr o adar/morloi ac ardaloedd magu tymhorol. Gwiriwch y mapiau cyfyngiadau mynediad y cytunwyd arnynt ar gyfer ardaloedd penodol cyn i chi fynd allan ar y dŵr.
✅
Cadw eich pellter
Gall mynd yn rhy agos achosi straen i fywyd gwyllt, gallant adael eu hwyau neu loi, cael eu gorlethu neu gael niwed.
✅
Lleihau eich cyflymder a sain
Bydd lleihau cyflymder a chynnal cyfeiriad cyson yn lleihau aflonyddwch, yn enwedig o ran morfilod. Gall synau uchel darfu ar forloi ac adar y môr, yn enwedig yn ystod amseroedd bwrw lloi bach/plu, croen, blew ac amseroedd nythu.
✅
Dysgu sut i edrych ar fywyd gwyllt
Trwy wybod y pellteroedd gwylio bywyd gwyllt a argymhellir, cyflymder cychod a awgrymir ac adnabod ymddygiad sy’n dangos aflonyddwch * yn lleihau’r effaith ar fywyd gwyllt morol.
Aflonyddwch bywyd gwyllt
I adrodd am aflonyddwch nad ydyw’n un brys ar fywyd gwyllt morol neu droseddau bywyd gwyllt a amheuir, cysylltwch â:
- Cyswllt nad ydyw’n un brys yr Heddlu: 101
- Uned Forol yr Heddlu: 01267 226129
- Swyddog Prosiect Cod Morol: 07989 218489
Rhoi gwybod am anifeiliaid mewn trallod
I roi gwybod am achosion o fywyd gwyllt morol sy’n sownd neu anifeiliaid mewn trallod, cysylltwch â:
- RSCPA: 03001 234999
- Bird Rescue: 01834 814397 / 07771 507915
- Cyngor Sir Penfro: 01437 764551
- Asiantaeth y Môr a Gwylwyr y Glannau: 01646 690909
- Cydlynydd Achub Bywyd Morol Cymru, Terry Leadbetter : 01646 692943 / 07970 285086
- British Divers Marine Life Rescue: 01825 765546
Cysylltiadau Allweddol
Ar gyfer ymholiadau cyffredinol yn ymwneud ag amgylchedd morol Sir Benfro, cysylltwch â:
- Warden Ynys Sgogwm: 07971 114303
- Warden / Swyddog Ymwelwyr Ynys Skomer: 07971 114302 / 07530 796150
- Swyddog PCM Skomer: 01646 636736
- Rheolwr Gweithrediadau Ardal Profi Ynni’r Môr (META): 07944 839332
- Warden Ynys Dewi ac Ynys Gwales: 07796 611951
- Cyfoeth Naturiol Cymru De Penfro: 01646 661368
- Warden Ynys Bŷr: 01834 844453
- Ceidwad Dŵr Aberdaugleddau: 01646 696100
- I roi gwybod am weld morfilod, dolffiniaid a llamhidyddion, cysylltwch â Sea Watch Foundation: 01407 832892